Izbori za opštinske uprave u jugoslovenskim krajevima zapadno i severno od Drine, Save i Dunava održani su u martu, a na prostoru nekadašnje Kraljevine Srbije u avgustu 1920. godine. Jugoslovenski komunisti ostvarili su značajne rezultate u Zagrebu, Karlovcu, Slavonskom Brodu, Osijeku, Vukovaru, Virovitici, Crikvenici, Čakovcu, potom u Podgorici, Beogradu, Kragujevcu, Valjevu, Pirotu, Šapcu, Leskovcu, Užicu, Đakovici, Skoplju, Kumanovu, Velesu i u drugim manjim mestima.

U Zagrebu su komunisti osvojili mesto gradonačelnika (Svetozar Delić), ali su vlasti sprečile predaju gradske uprave. Isto je učinjeno u Beogradu, gde je gradonačelnik trebalo da postane Filip Filipović.

Kako navodi Dušan Bojković, istoričar iz Arhiva Jugoslavije, na izborima održanim 22. avgusta 1920. lista KPJ dobila je 3.628 glasova, odnosno nešto više od trećine ukupnog broja birača koji su tog dana izašli na biračka mesta u Beogradu. Lista Narodne radikalne stranke dobila je 3.375, lista Jugoslovenske demokratske stranke 2.731, a lista Jugoslovenske republikanske stranke 605 glasova. „Uredbom o opštinskim izborima bilo je predviđeno da onoj listi koja dobije apsolutnu ili relativnu većinu glasova pripadnu opštinska uprava i dve trećine mandata. Na taj način u Beogradu su komunisti, sa relativnom većinom glasova, dobili mesto predsednika i potpredsednika opštine, potom osam kmetova i četiri kmeta pravnika, kao i 30 odborničkih mandata. Za predsednika Beogradske opštine izabran je Filip Filipović, sekretar KPJ, a za potpredsednika Mihailo Todorović, sekretar Radničke komore. Među odbornicima nalazili su se istaknuti komunisti, poput Pavla Pavlovića, sekretara Centralnog radničkog sindikalnog veća Jugoslavije, potom Sime Markovića, Lazara Stefanovića, Koste Novakovića, Moše Pijade, Miloša Trebinjca…“

U novom Nedeljniku čitajte veliko istraživanje o 100 godina komunizma kod Srba. Kako je rastao komunizam pre Jugoslavije, zašto je i sujetni Marks poštovao Svetozara Markovića, kako su komunisti prvi put došli na vlast 1920. godine, kako je zaista izgledala represija Kraljevine SHS prema komunistima, šta bi danas rekli Filip Filipović i drugovi, gde leže istinski koreni samoupravljanja…

Novi Nedeljnik na kioscima je od četvrtka 23. maja, digitalno izdanje dostupno na NOVINARNICA.NET

Komentara

  1. mačak plavi
    23. maj 2019. 16:49

    -iz straha od pobede radničkih partija kreće se organizovano od strane ondašnjih tajkuna osnivanje nacističkih korpusa koji za hranu i odelo ubijaju sve što je lepo na ovoj planeti! Istorija beleži brutalnosti nad komunistima u kraljevini jugoslaviji, NEMAČKOJ, mađarskoj, španiji, te grčkoj, italiji... evo jedan detalj koji nam govori mnogo: ''No drugi razlog za međusobno poštovanje Stepinca i Aleksandra Karađorđevića, tog ranog jula u Beogradu 1934, bila je shvatanje da je pošast komunizma najveći problem čovečanstva. "Jedino je Katolička crkva dorasla komunizmu i kadra je uhvatiti se s njim u koštac", zapisaće biskup svoje reči upućene kralju tog dana. "To je i moje uverenje, Preuzvišeni", odgovorio mu je kralj, "da je jedino katolička crkva kadra držati frontu protiv komunizma i meni je veoma drago da ste ovako otvoreni i iskreni...''

    1. Kimi
      24. maj 2019. 18:46

      Steta sto je Kralj ubijen te 1934. Da je ostao ziv ne bi dozvolio da u Jugoslaviji na vlast dodju komunisti. Komunizam = fasizam

Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena. Neophodna polja su označena *

Pre slanja komentara, pogledajte i upoznajte se sa uslovima i pravima korišćenja.

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.