Koliko je danas značajna magnetna rezonanca i koliko se poslednjih godina povećala potreba za ovim pregledom?
Magnetna rezonanca (MR) jedno je od najvažnijih medicinskih dostignuća 20. veka a njena uloga početkom 21. dostigla je svoj vrhunac. Svake godine potreba za brojem pregleda se povećava za oko 20%. Danas je nezamislivo da jedan neurolog, ortoped, neurohirurg, opšti hirurg, internista ne upute pacijenta na MR dijagnostiku kako bi imali bolji uvid u stanje određenog organa, promene u njemu i znali na koji način će lečiti pacijenta.
Prvi ste kod nas uveli preventivni pregled celog tela magnetnom rezonancom (Whole body MRI). Šta sve pokaže ovaj pregled?
Rana dijagnostika nam u mnogim slučajevima daje prostora da se izlečimo čak i od teških bolesti. Preventivni pregledi su zato najbolje predupređenje da bolesti ne otkrijemo prekasno, onda kada nema simptoma ili nisu dovoljno jaki pa ih zanemarujemo. MR zasada na najbolji način prikazuje tkiva i organe, a samim tim i određene promene u njima, i zbog toga je danas toliko važna u dijagnostici. MR celog tela, poznatija kao „whole body MRI“, prevencija je kod zdrave populacije gde se za „kratko“ vreme dobije kompletan uvid u stanje organizma. Preventivni pregledi se preporučuju jednom godišnje kao deo sistematskog pregleda.
U dijagnostičkoj radiologiji skoro svaki drugi ili treći pacijent ima potrebu za drugim mišljenjem radiološkog nalaza, vi ste zato razvili aplikaciju Double Check, digitalni centar za drugo mišljenje radioloških nalaza. Kako to funkcioniše i kako se dosad pokazalo?
Postoji potreba pacijenata za sigurnošću u tačnu dijagnozu, to je naročito važno u slučajevima kompleksnih i teških kliničkih dijagnoza koje zahtevaju hitnu, invazivnu i rizičnu terapiju. Uvek bih savetovao onima koji imaju dilemu, odnosno sumnju u dijagnozu, da potraže i drugo, naglasio bih stručno mišljenje. To nikome ne bi trebalo da smeta, a pacijentu će samo pomoći da potvrdi ili čak dobije drugačije mišljenje, što može rezultirati drugačijim načinom lečenja. Često se u praksi srećem sa tim da mi donesu MR snimak koji je rađen na nekom drugom mestu. Dešava se neki put da se isti snimak različito protumači. Ljudski faktor odnosno ekspertiza doktora koji dijagnostikuje je od ključnog značaja.
Da li je COVID-19 potencirao neke vidove kontrole na MR?
Nakon dve godine pandemije, o spektru kliničkih manifestacija COVID-19 se sve više zna. Ono što iz kliničke prakse, a potvrđeno i u naučnim publikacijama, ipak brine, jeste i spektar sistemskih manifestacija nekoliko nedelja nakon preležane infekcije nazvan long kovid sindrom. On ne zavisi od intenziteta samog COVID-a, a može se javiti i kod do 60% onih koji su ovu infekciju imali, pa čak i onih koji su je preležali u najblažem obliku. Važno je napomenuti da još uvek značajan broj ljudi, simptome long kovida ne prepoznaje kao specifične, niti povezuje sa prethodno preležanom infekcijom. Simptomi mogu trajati mnogo duže od samog kovida, ozbiljno narušavati psihofizičko zdravlje pacijenata i ugrožavati njihove svakodnevne aktivnosti. Najčešći simptomi zbog kojih se pacijenti obraćaju lekarima su neurološki (glavobolja, smanjena koncentracija i gubitak pamćenja – takozvani brain fog), a zatim i kontinuirana malaksalost, poremećaj sna i raspoloženja. Na drugom mestu su produženi respiratorni simptomi poput kašlja i otežanog disanja, pa gastrointestinalne tegobe kao što su bol u stomaku i dijareja, a onda slede bolovi u zglobovima.
Pored ovih simptoma u našoj svakodnevnoj praksi obraćaju nam se i pacijenti sa specifičnim kardiovaskularnim tegobama, među kojima su i oni sa sindromom hroničnog zamora. Odavno je poznato da često dolazi i do zapaljenja srčanog mišića, te pacijenti i nakon više meseci od preležane infekcije prijavljuju kardiološke probleme usled miokarditisa ili kardiomiopatija koje se dijagnostikuju pregledom magnetnom rezonancom. Ova vrsta radiološke dijagnostike zato je metoda izbora ne samo kod kardiološkog već i neurološkog ili pak dela koštano-zglobnog sistema kod pacijenata sa simptomima long kovida.
