Etjen Balibar, vodeći svetski filozof i intelektualac, dobitnik Nagrade „Miladin Životić“

Institut za filozofiju i društvenu teoriju (IFDT) ovogodišnju Nagradu za kritički angažman “Miladin Životić” dodeljuje Etjenu Balibaru, jednom od najznačajnijih i najinspirativnijih kritičkih mislilaca današnjice. Svoju odluku o ovogodišnjem laureatu IFDT zasniva na činjenici da Balibarova sinteza Marksove misli i teorije demokratije postavlja angažman u središte promišljanja društvene promene na način koji je tesno povezan sa delom beogradskog filozofa Miladina Životića (1930-1997) i duhom jugoslovenske Praksis orijentacije. Balibar argumentuje da se suštinska transformacija kapitalizma može dogoditi samo kao plod maksimalne kolektivne angažovanosti građana unutar jednog radikalno-demokratskog društvenog konteksta.

Povodom dodele nagrade IFDT-a, koja ovaj domaći institut još jednom stavlja u sam centar pažnje svetske naučne javnosti, Centar za studije kritičke demokratije Američkog univerziteta u Parizu u saradnji sa Centrom za napredne studije Sveučilišta u Rijeci, organizuje poseban seminar profesora Etjena Balibara na temu „Šta je angažovanje?“, u okviru kojeg će biti uručena Nagrada. Polazeći od Balibarove nijansirane perspektive, seminar će ispitivati složeno pitanje uslova i puteva ka artikulaciji društvenog angažmana koji bi u isto vreme bio radikalan i oslobođen dominacije u svom unutrašnjem ustrojstvu. Seminar stoga nastoji da odgovori na pitanje: kako se angažovati zarad suštinske društvene promene i transformacije kapitalističkog poretka; kako delati kolektivno, a istovremeno neautoritarno i politički efikasno u sprovođenju društvenih promena?

Seminaru i dodeli Nagrade moguće je prisustvovati putem Zoom video linka, uz obaveznu prijavu do srede, 9. decembra na sajtu Centra za studije kritičke demokratije.

Etjen Balibar (Étienne Balibar) je vodeći francuski filozof, profesor emeritus na prestižnom Univerzitetu Pariz X i redovni profesor na Kalifornijskom univerzitetu Irvajn i Centru za istraživanje moderne evropske filozofije na Kingston Univerzitetu, kao i gostujući profesor na Kolumbija Univerzitetu. Balibar je bio učenik i sledbenik Luja Altisera, kod koga je slušao kurs o Marksovom Kapitalu, i bio jedan od koautora zbornika „Kako čitati Kapital“ (Lire le Capital,1965, naš prevod 1975). U kasnijim radovima Balibar govori o suprotstavljenosti Marksovog istorijskog materijalizma sa kritičkom teorijom koju počinje da razvija u „Kapitalu“, posebno kada je reč o kategoriji „rada“, koji u kapitalizmu dobija oblik svojine. Poslednjih godina fokus njegovog rada je Evropa, evopski identitet, granice, odnosi između nacija i nadnacionalne tvorevine, odnos između ljudskih i građanskih prava, teror i radikalni oblici nasilja.

Nagradu „Miladin Životić“ Institut za filozofiju i društvenu teoriju dodeljuje od 2018. godine vodećim društvenim teoretičarima i teoretičarkama čije delo proizvodi značajne kritičke odjeke u društvenoj praksi. Nagrada je nadahnuta životom i delom Miladina Životića (1930-1997), beogradskog filozofa koji je uspešno sintetizovao teorijsko mišljenje i intelektualni angažman. U dobroj tradiciji etike odgovornosti koja se zahteva od intelektualnog rada, Životić je zastupao vrednosti čije je postulate iznosio hrabro i dosledno u svojim teorijskim tekstovima. Dosadašnji dobitnici nagrade su neki od najznačajnijih društvenih teoretičara današnjice Džudit Batler, profesorka na Univerzitetu u Kaliforniji Berkli (2018) i Aksel Honet, profesor Univerziteta Kolumbija u Njujorku (2019).