Istorijski arhiv Šumadije Kragujevac predstaviće istorijsku foto-dokumentarnu izložbu o stvaralačkoj zaostavštini Dragomira Bojanića Gidre, glumca snažne pojave, jedinstvenog šarma i glumačke energije koji je obeležio jednu epohu srpskog i jugoslovenskog filma, televizije i pozorišta. Svečano otvaranje izložbe biće priređeno u dvorištu Istorijskog arhiva u Kragujevcu, u četvrtak, 11. septembra, u 13 časova.
Budući da se ove godine navršava 70 godina kako se Gidra prvi put pojavio na filmskom platnu, te da Knjaževsko-srpski teatar u Kragujevcu proslavlja 190. godinu svog postojanja na čijim daskama je Bojanić započeo svoju profesionalnu karijeru, Istorijski arhiv je kao ustanova kulture dao svoj doprinos kulturi sećanja na jednog od najpoznatijih i najvoljenijih glumaca jugoslovenskog kulturnog prostora.
Slavko Stepanović, istoričar i viši arhivista Istorijskog arhiva Šumadije ističe da se ideja o realizaciji ove izložbe javila pre par godina, u vreme obeležavanja 90. godišnjice od rođenja i 30. godišnjice od smrti slavnog glumca ali, kako to neretko biva, realizacija je bila onemogućena usled nedostatka finansijskih sredstava.
„Ipak, pomalo iracionalno, Gidra mi se, kao istoričaru, nametao kao tema za razmišljanje. Baveći se istorijom kragujevačke industrije, pronašao sam ga kao mladog radnika Fabrike ,,Crvena zvezda”; analizirajući školske evidencije, uvideo sam da je kao dete često menjao škole; sve to me je prilično intrigiralo, naročito što u Kragujevcu, pa i šire postoje mnoge lokalne ,,legende” koje se vezuju za Bojanića. Bio je pravi izazov ispitati ih potvrditi ili ispraviti. U onoj meri u kojoj je kod nas moguće dokazati najširoj javnosti da su jednom kreirani i prihvaćeni narativi u stvari pogrešni, delimično tačni ili na posletku izmišljeni.“
Detinjstvo, privatna arhiva Jelene Bojanić
Radi precizne i verodostojne rekonstrukcije Bojanićeve biografije, sprovedena su detaljna istraživanja. Bilo je neophodno konsultovati, osim arhivske građe, literaturu, periodiku, različiti vizuelni materijal, a za sve to neophodno je ostvariti tesnu saradnju sa brojnim ustanovama kulture širom zemlje i regiona, navodi ovaj istoričar.
„Primera radi, Gradski muzej Požega ustupio je fotografiju slavonskog hajduka i pustolova Maksima Bojanića, Gidrinog pretka. Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu ustupio je materijale iz svoje arhive koji su značajni za rekonstrukciju Gidrinog školovanja na Akademiji. Biblioteka Matice srpske i Univerzitetska biblioteka ,,Svetozar Marković” nesebično su ustupili svoje materijale, Arhivi Beograda i Jugoslavije fotografije i dokumenta. Privatna arhiva porodice često je nezamenjiv izvor kada su ovakve teme u pitanju, stoga izražavam veliku zahvalnost Gidrinoj kćerki Jeleni, koja je ustupila jedinstvene lične fotografije i druge priloge, podelila sa nama neka svoja sećanja i time omogućila verodostojnije prikazivanje ove priče. Izložba ne bi odisala jedinstvenim Bojanićevim duhom da nije bilo tog materijala.“
Početak Bojanićeve filmske karijere išao je pod ruku sa razvojem jugoslovenske filmske industrije i obratno: njegov život i karijera okončani su nestankom zemlje u kojoj je ona nastala. Gidra takođe pripada generaciji glumaca čija se karijera razvijala uporedo sa razvojem televizijskih sadržaja. Krajnju posvećenost, bez obzira na veličinu uloge, preneo je sa filma na televiziju te ne čudi da je izgradio status jugoslovenske TV zvezde. Lični pečat koji je davao svakoj ulozi uz jedinstveni šarm činili su da ga mnogi producenti angažuju kao svojevrsnu garanciju za dobar prijem projekta kod publike.
Ova izložba ne može obuhvatiti kompletan opus Dragomira Bojanića Gidre, naročito ako imamo na umu da je ostvario preko stotinu filmskih i televizijskih uloga. Antologijska uloga Her Žike, koju je gradio više od jedne decenije, na neki način je zasenila njegova ranija ostvarenja, naročito pozorišna. Ova izložba je prilika da se osvrnemo na jugoslovensku kinematografiju i popularnu kulturu u kojoj je Bojanić ostavio neizbrisiv trag. Iako se gotovo četiri decenije nalazio pred kamerama, on nije bio glumac koji je ,,samo glumio”, on je svoje uloge na izvestan način i živeo. Sa istom lakoćom dočaravao je i snagu i slabost, i humor i bol, i ,,običnost” i ,,izuzetnost” čoveka. Iako pripada svima, svakom gradu i sceni, kao rođeni Kragujevčan koji je u svom gradu napravio prve profesionalne korake Bojanićevo prirodno mesto je svakako Istorijski arhiv Šumadije. Nadam se da će publika prepoznati da ova izložba nije samo hronologija jedne velike karijere, već poziv na sećanje i promišljanje. Gidra nije samo umetnik kog pamtimo, on je emocija koju nosimo, zaključuje Slavko Stepanović.
Tagovi
